De juridische uitleg van vermissing
Vermissing is het plotseling verdwijnen van een persoon. De sociale omgeving van de vermiste persoon weet dan waar de vermiste zich bevindt of in leven is. Ook de reden van verdwijning is doorgaans onbekend. Een persoon kan verdwaald zijn, er bewust voor gekozen hebben huis en haar te verlaten, overleden, verongelukt of zelfs vermoord zijn. Het moment waarop iemand wordt opgegeven als vermist, kan per geval verschillen. De ene vermiste kan maandenlang weg zijn zonder dat het iemand opvalt en een ander hoeft nog geen 3 uur afwezig te zijn of een bekende slaat alarm. De politie hanteert voor vermissing de volgende criteria:
- De vermiste moet onverwacht zijn verdwenen uit zijn/haar eigen veilige omgeving;
- het is onbekend waar de vermiste zich bevindt; en
- het is in het belang van de vermiste persoon dat deze wordt gevonden.
Het juridische belang van vermissing
Naast het feit dat de situatie voor familie, vrienden en kennissen verschrikkelijk is wanneer zij niet weten waar hun dierbare is, is het in juridische zin ook erg belangrijk om te weten wat er is gebeurd. Als de vermiste getrouwd is blijft er iemand zonder man of vrouw gehuwd achter. Een huwelijk eindigt onder andere bij overlijden van één of beide partners. Wanneer niet duidelijk is of iemand nog in leven is, weet de achtergebleven man of vrouw niet eens of hij/zij getrouwd is. Zonder instemming van de andere partner is het stukken lastiger om het huwelijk te beëindigen. Los van de huwelijke problemen die met vermissing van een persoon gepaard gaan, worden de problemen ook zichtbaar bij erfenissen en/of verzekeringen. Zolang niet vaststaat dat een vermiste persoon niet in leven is zal een levensverzekering niet overgaan tot uitkering van het verzekerde bedrag dat gekoppeld is aan het leven van de vermiste.
Rechtsvermoeden van overlijden
Normaliter wordt na overlijden van een persoon aangifte gedaan van het overlijden en wordt van deze aangifte een akte van overlijden opgemaakt. In sommige gevallen is niet zeker of iemand overleden is omdat er bijvoorbeeld geen levenloos lichaam is gevonden. Als er wel een sterk vermoeden bestaat dat de vermiste overleden is, kan de rechtbank in Den Haag, onder bepaalde voorwaarden, op verzoek door belanghebbenden of het Openbaar Ministerie de vermiste op te roepen. Wanneer de vermiste niet reageert, kan de rechtbank op verzoek van diezelfde belanghebbenden of het Openbaar Ministerie verklaren dat sprake is van een rechtsvermoeden van overlijden.
Voorwaarden voor 'vermissing'
Allereerst moet er gerede onzekerheid bestaan over de vraag; of de vermiste persoon nog in leven is. Ten tweede moet de persoon minimaal 5 jaar geleden als vermist zijn opgegeven. In bijzondere gevallen geldt een termijn van 1 jaar als er duidelijke aanwijzingen zijn dat de vermiste persoon is overleden. Dit kan het geval zijn wanneer de vermiste persoon buiten Nederland is overleden zonder dat daarvan een akte van overlijden is opgemaakt of als de vermiste persoon in een verongelukt vliegtuig zat. Wanneer het vliegtuig na maanden ver van de kust in de oceaan wordt gevonden, kan met enige zekerheid gezegd worden dat de inzittende vermiste persoon overleden is.
Wat gebeurt er als de persoon niet overleden is?
Wanneer de vermiste binnen 20 jaar terugkeert, zullen de personen die bezittingen (uit de erfenis) hebben gekregen deze moeten teruggeven of terugbetalen. Neem voor meer informatie over vermissing en overlijden contact op met een advocaat. Een advocaat kan je voorzien van advies op maat. .