Gezag of ouderlijk gezag is de macht die ouders uitoefenen over hun minderjarige kinderen. De ouders zijn door het gezag dat ze hebben over de minderjarige kinderen belast met een aantal taken. De belangrijkste taak van de ouders is de opvoeding en verzorging van de minderjarige kinderen. Daarnaast zijn de ouders de wettelijke vertegenwoordigers van hun minderjarige kinderen. Dit houdt in dat ze namens het kind een handtekening moeten zetten voor akkoord bij bepaalde overeenkomsten. In andere gevallen moeten de ouders toestemming geven voordat het kind ergens aan mee kan of mag doen. De ouders met het gezag over de minderjarige kinderen zijn ook bevoegd om het vermogen van het kind te beheren. En tot slot zijn de ouders onderhoudsplichtig ten opzichte van het kind. Dit houdt in dat de ouders in ieder geval moeten zorgen voor onderdak, eten, drinken, onderwijs, kleding en eventuele kinderalimentatie. Deze onderhoudsplicht duurt tot dat het kind éénentwintig (21) jaar is geworden. Het houdt dus niet op wanneer het kind meerderjarig is geworden bij de leeftijd van achttien (18). Het ouderlijk gezag kan door één of beide ouders worden uitgeoefend.

Bij een geregistreerd partnerschap is de erkenning van een kind niet automatisch geregeld. De vader moet het kind dan erkennen bij de gemeente.

 

Wat is voogdij?

Voogdij is gezag dat niet door de ouders wordt uitgeoefend maar door een andere persoon. De voogd neemt dan de rechten en verplichtingen van de biologische ouders over. Voogdij kan door één of twee personen worden verkregen. Voogdij kan handig zijn wanneer de ouders overlijden of wanneer de ouders het kind om wat voor reden dan ook niet meer kunnen verzorgen en opvoeden.

 

Hoe krijg ik gezag over de kinderen?

Wanneer je kinderen krijgt binnen een huwelijk, krijg je automatisch gezag over je kinderen. Hetzelfde geldt voor kinderen geboren binnen een geregistreerd partnerschap, als de vader de kinderen erkent om juridisch de vader te worden.

Wanneer een man niet getrouwd is met een vrouw die het kind gebaard heeft, dan dient deze man een bepaalde handeling te verrichten de vader te worden. Het kan zijn dat de man kiest voor erkenning of voor een gerechtelijke vaststelling van het vaderschap. Daarna moet de man nog het ouderlijk gezag aanvragen. Hiervoor moet een verzoek ingediend worden bij de rechtbank. Dit kan door middel van een verzoekschrift en een aantal verplichte bijlagen. De verplichte bijlagen zijn:

  • een afschrift van de geboorteakte van het kind met eventueel een aantekening van erkenning
  • een origineel uittreksel uit de Gemeentelijke basisadministratie van beide verzoekers
  • een kopie van een geldig legitimatiebewijs van beide verzoekers

Hoe eindigt gezag?

Gezag kan op een aantal verschillende manieren eindigen. Gezag eindigt in ieder geval wanneer het kind de leeftijd van achttien heeft bereikt en dus meerderjarig wordt. Op dat moment hebben ouders nog wél de onderhoudsplicht! Een andere manier waarop gezag kan eindigen, is wanneer een ouder bij de echtscheiding hierom verzoekt voor zichzelf of de andere partner, en dit verzoek goedgekeurd wordt door de rechter. Ook eindigt gezag wanneer het kind gaat trouwen. Wanneer het kind een zestien- of zeventienjarige moeder is en meerderjarig wordt verklaard door de rechter, dan eindigt daarmee ook het gezag van de ouders. Als laatste kan het ouderlijk gezag eindigen vanwege een ontzetting uit het gezag.

 

Hoe krijg ik voogdij?

Vaak ontstaat er een voogdijsituatie door het overlijden van een ouder . Als je in het testament als voogd benoemd bent en hiermee ook instemt, verkrijg je de voogdij. Instemming moet bij de rechtbank gebeuren en wel binnen veertien dagen nadat de mededeling hierover is gedaan. Ook komt het voor dat de rechter een voogd benoemt. Ook hier geldt dat de benoemde persoon niet zonder meer voogd is totdat hij of zij instemt met voogdij.

 

Hoe eindigt voogdij?

Ook voogdij kan op een aantal verschillende manieren eindigen. Ten eerste eindigt voogdij wanneer de voogd uit het voogdijschap is ontslagen of ontzet. Ten tweede eindigt voogdij doordat de ouders weer gezag krijgen over hun kinderen. Een andere manier waarop voogdij kan eindigen is doordat een andere voogd wordt benoemd in plaats van de huidige voogd.